Mide ameliyatlarından sonra görülen komplikasyonlar ‘Postgastrektomi sendromları’ olarak bilinir.
Gastrektomiye ait komplikasyonlar erken ve geç komplikasyonlar olmak üzere iki grup altında incelenebilir (Tablo-1).
Kanama: Mide ameliyatlarından hemen sonra görülen kanamalar intraperitoneal veya intraluminal olabilir.
Duodenal güdük sızdırması: Billroth I ameliyatında gastroduodenostomiden, Billroth II ameliyatında duodenal güdükten olan sızıntılar en ciddi komplikasyonlardır.
Operasyonun amaçları:
Bu komplikasyondan kaçınmanın en iyi yolu aşağıdaki prensiplere uymak.
Pankreatit: Gastrektomi sonrası görülme olasılığı yüzde 1-2’dir fakat ortaya çıktıktan sonra mortalite yüzde 30-50 arasındadır. Pankreasa direkt travma (pankreatik duktus zedelenmesi olsun veya olmasın penetre ülserin diseksiyonuna bağlı) olguların çoğunda nedendir.
Stomal obstrüksiyon: Görülme sıklığı yüzde 5’dir ve bunların 1/3’ü yeniden ameliyatı gerektirir.
Erken (postprandial) dumping: Semptomlar genellikle yemek sırasında veya yemekten hemen (10 dakika sonra başlar, 40-60 dakika sonra yatışır) sonra sıklıkla hasta halen masada otururken başlar. Vazomotor semptomlar genellikle hakimdir ve bazen gastrointestinal semptomları devre dışı bırakabilir. Hastalar ani başlayan halsizlik, baygınlık ve baş dönmesinden yakınırlar ve yatma gereksinimi hissederler. Soğuk terleme ve çarpıntıdan yakınırlar. Aynı anda epigastriumda dolgunluk ve çalkantı hissi vardır.
Hastaların çoğunda semptomlar osmolaritesi yüksek karbonhidratlı gıdaların kısıtlanması, katı gıdaların alınması, yemek esnasında su içilmemesi, yemeklerden sonra 10-15 dakika sırt üstü yatmak ile, gerektiğinde sedatif, antikolinerjik ve somatastatin ile kontrol altına alınabilir (Tablo-2).
Dumpinge karşı diyetin ilkeleri
|
|
|
|
|
|
Uygulanan cerrahi yöntemler şunlardır:
Geç (Hipoglisemik) dumping: Geç veya hipoglisemik dumping daha seyrek görülür. Semptomlar yemekten 2-3 saat sonra başlar. Semptomlar erken dumping ile aynıdır ancak gastrointestinal semptomlar yoktur.
Önlenmesi ve tedavisi erken postprandial dumping sendromu ile aynıdır.
Bu kronik sendrom afferent loopun stomada veya stomaya yakın mekanik parsiyel obstrüksiyonuna bağlıdır.
Uzun afferent loop
Eğer bir loop gastroenterostomisi ince bağırsağın çok distaline yapılmışsa bu malobsorosiyona neden olur; çünkü yemekler safra ve pankreatik sekresyon sahasından atlayıp geçeceklerdir.
Efferent ans sendromu
Götürücü jejunum ansının obsrüksiyonu anlamını taşır.
İnternal fıtıklaşma
İnternal herni tanısı loop gastrojejunustomi, Billroth II gastrektomi veya Roux en-Y gastrik rezeksiyon geçirmiş ve akut abdominal ağrısı olan her hastada kesinlikle göz önünde tutulmalıdır.
Jejunogastrik invajinasyon
Jejunogastrik invajinasyon; Billroth II gastrojejunostomi sonrası görülen nadir bir komplikasyondur.
Alkalen Reflü gastritis
Alkalen gastrit pilorun kesilmesi (piloroplasti), çıkarılması (gastrektomi) veya bypass edilmesi (gastroenterostomi) durumunda görülür.
Bu sendrom duodenal içeriğin (örn. safra, pankreatik sıvı) mideye reflüsü sonucu oluşmakta ve sonuçta mideden özofagusa kadar uzanan hiperemi ve erozyonlara neden olmaktadır.
Rekürren Peptik ülser /Marjinal Ülser
Bu ülserler vagotomi + piloroplasti veya proksimal gastrik vagotomi ameliyatından sonra yüzde 10, vagotomi + antrektomiden sonra yüzde 0.5-3, subtotal gastrektomiden sonra yüzde 5 ve yalnız gastroenterostomiden sonra yüzde 15-20’dir.
Gastrik ülser nedeniyle opere edilmiş hastalarda midede veya Billroth II sonrası jejenumda nüks görülebilir. Bu jejunal nüksler (anostomoza uzak) marjinal ülser olarak adlandırılır.
Semptomlar peptik ülser semptomları ile aynıdır.
Cerrahi seçenekler; ilk operasyondaki ülserin yerine ve fizyolojik değerlendirmeye bağlıdır. Helicobacter enfeksiyonu tedavi edilmeli, NSAID’lar çıkarılmalıdır. Kalmış antrum ve gastrinoma çıkarılmalıdır. Eksik vagatomili rekürren ülserli hastalara torakoskopik trunkal vagatomi uygulanmalıdır. Yüksek selektif vagotomi (HSV) sonrası rekürren duodenal ülserler; trunkal vagatomi ve drenajla tedavi edilmelidir. Pilorik kanal ülserine trunkal vagotomi ve antrektomi uygulanmalıdır. Marjinal ülserasyon gastrik re-rezeksiyon ve/veya revagatomi gerektirir. Rekürren gastrik ülsere re-rezeksiyon gerektirir. Reoperasyon hastaların % 70-94’ünde başarılıdır.
Gastrojejunokolik fistül
Genellikle rekürren ülsere bağlı gelişir.
Gastroparezi
Mide operasyonunu izleyen gastrik staz; gastrik motor fonksiyona bağlı problem veya obstrüksiyona bağlı olabilir.
Stump (Güdük) kanseri
Çok sayıda retrospektif çalışma mide rezeksiyonundan veya trunkal vagotomi + drenajdan sonra mide karsinoması riskinin arttığını göstermişlerdir. Gastrik güdük karsinoma insindansı yüzde 0.4-8.9 arasında değişir ve latent süre 10 ile 30 yıldır.
Kilo Kaybı
Mide ameliyatlarından sonra, yağ ve protein malabsorbsiyonu olmasına rağmen, postprandial semptomların korkusundan, gıda alımındaki azalma kilo kaybının ensık nedenidir.
Anemi
Megaloblastik anemi, demir eksikliği anemisi, kalsiyum eksikliği ve steatore gastrik rezeksiyon sonrası nadiren görülen en geç komplikasyonlardır.
Kemik hastalığı
Total ve polya tipi gastrektomi sonrası osteoporoz ve osteomalazi rapor edilmiştir.
Roux Sendromu
Gastrektomi sonrası inatçı dumping, ciddi alkalen reflü gastrit veya ozefajit ve afferent loop problemli hastalarda Roux rekonstriksiyonu göz önünde tutulmalıdır. Bununla birlikte Roux rekonstriksiyonunun iyi ve kötü yönleri değerlendirilmelidir;
Endikasyonlar
Operasyon öncesi dikkat edilmesi gerekli hususlar
Teknik olarak göz önüne alınacaklar.
Postoperatif komplikasyonlar
Peptik ülser cerrahisi sonrası potansiyel komplikasyonlar çok sayıda olsa da; morbidite ve mortalite oranları düşüktür.
İntraoperatif komplikasyonlar
Vagotomiye ait intraoperatif komplikasyonların en sık görüleni belki de dalak travmasıdır. Görülme sıklığı yüzde 3’dür.
Şüphesiz en önemli komplikasyonlardan biri distal özofagusun yaralanmasıdır.
Erken postoperatif komplikasyonlar
Gastrik staz
Drenaj işlemi eklenmeden yapılacak vagotomiler gastrik staza neden olur.
Disfaji
Vagotomi sonrası erken dönemde görülebilecek diğer bir durum disfajidir. Etiyolojide vagotomi sırasında distal özofagusa yapılan travma sorumlu tutulur.
Geç postoperatif komplikasyonlar
Diare
Bu grup komplikasyonların en önemlisi diaredir. Diare insidansı trunkal vagotomi + drenaj işleminden sonra en fazladır (yüzde 2-40).
Etiyopatogenezi tam olarak açıklanamamıştır. İleri sürülen mekanizmalar şunlardır:
Kolelitiazis
Bu oran trunkal vagotomiyi takiben 5-15 yıl izlenen hastalarda % 20 ye kadar bildirilmektedir.
Reflü Özofajit
Eğer vagotomi sırasında diafragmanın sağ krus lifleri zedelenirse distal özofageal sfinkter mekanizması bozulur ve bu durum duodenogastroözofageal reflü, ozofajit ve darlığa neden olabilir.
Tüm Hakları Saklıdır. Bu sitede yer alan bilgilerin hiç biri tedavi amaçlı olarak hazırlanmamıştır. Sitede anlatılan hiç bir tedavi şeklini kesinlikle doktor kontrolünde deneyiniz. Aksi takdirde doğacak herhangi bir problemden hiç bir şekilde site yönetimi ve turgutipek.com sorumlu değildir. Bunun haricinde ise izin almaksızın sitede yer alan hiç bir materyal paylaşılamaz! Paylaşanlar ve dağıtanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır!..
